Co działo się na ziemiach polskich, gdy...

Na pytanie, kto rządził w Polsce w czasach kiedy w Rosji panował Iwan Groźny, a w Anglii królowa Elżbieta I, większość osób po krótkim zastanowieniu odpowie dobrze, że rządził u nas król Stefan Batory. Jeśli jednak zapytamy, co działo się na ziemiach polskich, gdy np. w Egipcie stawiano piramidy, prawie nikt nie będzie wiedział co powiedzieć. Najczęściej większość wyobraża sobie, że u nas w tym czasie po nieprzebytych lasach biegały mamuty, za którymi uganiali się ubrani w skóry dzicy ludzie.

A wcale tak nie było! Co ciekawe, prawie wszystkie rewolucyjne zmiany w świecie wydarzały się w podobnym czasie. Gdy np. w Egipcie rodziły się podstawy późniejszej wielkiej cywilizacji, kiedy trwały tzw. dynastie tynickie, co miało miejsce ok. 6.000 lat temu, na terenie obecnej Polski rodziły się pierwsze kultury neolityczne, tj. kultura wstęgowa ryta, kultura wstęgowa kłuta, kultura lendzielska i kultura pucharów lejkowatych. Ludy myśliwsko-zbierackie zostały zastąpione w tym czasie przez rolników i hodowców, którzy zaczęli zakładać pierwsze stałe osady. Poziom życia ludzi prostych niewiele się różnił w obu miejscach. Trzeba jednak pamiętać, że ludzie na terenie Europy musieli zmierzać się z większymi problemami, niż ci w Afryce z powodu pór roku. Klimat Egiptu był zupełnie inny, a plony zbierano tam dwa, trzy razy do roku.

Gdy 5.000 lat temu w Egipcie trwała epoka tzw. Starego Państwa i rządzili tacy władcy jak Cheops, Chefren i Mykerinos, budowano świątynie i piramidy, a w Mezopotamii kwitły miasta i budowano zikkuraty, na teren obecnej Polski najechały ludy związane z kulturami amfor kulistych i kultury ceramiki grzebykowo-dołkowej. Więc też następowały poważne zmiany w kulturze.

Egipt w swoich dziejach przeżył, tzw. dwa okresy przejściowe, kiedy ościenne ludy opanowywały ten kraj i zakładały tam własne dynastie. W ich wyniku dochodziło również do wystąpień biednego ludu przeciwko władzy, nic się jednak nie zmieniało bowiem po tych, czasem krwawych rewolucjach jak zapisał ówczesny skryba: „Ci co mieli wszystko nie mieli nic, a ci co nie mieli nic, mieli wszystko” (tekst z pierwszego okresu przejściowego 2181-2040 r. p.n.e. W tym czasie tereny dzisiejszej Polski opanowane zostały przez ludność tzw. kultury sznurowej.

Kiedy w Egipcie był drugi okres przejściowy i pojawiły się, tzw. ludy morza (1750-1600 r. p.n.e.), na terenie Europy pojawiły się ludy związane z tzw. kulturą pucharów dzwonkowych. Był to czas kiedy w Babilonie rządził prawodawca Hammurabi, a na Krecie i Grecji rozwijała się kultura minojska. Pod koniec tego okresu w największym rozkwicie tej kultury, na terenie ziem polskich pojawiła się ludność tzw. kultury unietyckiej, posługującej się wspaniałymi wyrobami z brązu, które nie odbiegały poziomem od najlepszych wzorców ówczesnego świata.

W czasie kiedy Mojżesz wyprowadził Żydów z Egiptu, w którym władali wielcy faraonowie Seti I i Ramzes II (ok. 1300-1200 r. p.n.e.). Żydzi pod wodza Jezuego podbijali Kannan. Na terenie dzisiejszej Polski rozpoczęła się era tzw. kultury łużyckiej (uważanej bardzo często mylnie za kulturę prapolską). Była to typowa kultura rolniczo-hodowlana. Jej ludność budowała grody obronne i osady, których gęstość w terenie była większa niż osad w okresie nowożytnym. W okresie największego rozkwitu tej kultury, w Egipcie trwała tzw. epoka późna (1050-550 r. p.n.e.), Persja staje się mocarstwem, Grecy zorganizowali pierwszą olimpiadę (776 r. p.n.e.) a na Półwyspie Apenińskim założono Rzym (753 r. p.n.e.).

Na czas rozwoju klasycznej kultury greckiej, kiedy działali Heraklit, Herodot, Eurypides i Platon, a Grecy zmagali się z Persami w bitwach pod Salaminą i w Termopilach, republika rzymska zajmowała ziemie Etrusków, w Egipcie rządzili Persowie, na terenie ziem polskich pojawiły się wyroby żelazne, a ze wschodu najeżdżały oddziały Scytów. W tym czasie zbudowano słynny do dzisiaj gród w Biskupinie (650-400 r. p.n.e.).

W czasach gdy w Rzymie panował Juliusz Cezar, który podbił, m.in. Galię, powstało Cesarstwo Rzymskie, Tytus zdobył Jerozolimę a Hadrian zbudował sławny wał, na terenie Polski zamieszkiwały plemiona germańskie i Celtowie (50 r. p.n.e. – 150 r. n.e.).

Kiedy stopniowo w V w. n.e. kolejne plemiona Germańskie opuszczały teren dzisiejszej Polski udając się na teren upadającego Cesarstwa Rzymskiego na ich miejsce osiedlały się plemiona Słowiańskie (od VI w. n.e.) A od VII-VIII wieku to one zajmowały większość tego obszaru. Kiedy powstawały pierwsze państwa słowiańskie, ze Skandynawii Wikingowie organizowali łupieżcze wyprawy na całą Europę.

Teren ziem polskich nigdy nie był pustynią osadniczą. Praktycznie od początku cywilizacji (Egiptu, Mezopotamii), także na naszym terenie zamieszkiwali ludzie, których poziom życia nie odbiegał aż tak znacznie od zwykłych mieszkańców wielkich imperiów i mocarstw.

Intrygującą zagadką pozostaje to, czy ludzie tych wielkich kultur wiedzieli o istnieniu kultur, tych na obrzeżach wielkich wydarzeń i odwrotnie, czy ówcześni mieszkańcy ziem polskich wiedzieli o wielkich wydarzeniach, jakie miały miejsce wtedy na świecie. Prawdopodobnie częściowo tak, ponieważ cały czas trwała wymiana handlowa, a pośrednicy znali i tych, i tamtych, i mogli o nich opowiadać.