Jeleniogórzanin Pankracy Geier zwany Vulturinus

Stanisław Firszt

W tym roku mija 400 lat od pierwszego wydania panegiryku Śląska Pankracego Geiera i 120 lat od pierwszego tłumaczenia tego dzieła z języka łacińskiego na język niemiecki.

Autor dzieła - Pankracy Geier urodził się najprawdopodobniej w 1480 roku w Jeleniej Górze. Był bardzo zdolnym chłopcem. Ukończył miejscową szkołę, prawdopodobnie przy kościele św. Erazma i Pankracego. W Jeleniej Górze wezwanie kościoła farnego miało za patronów tych właśnie świętych. Być może z tego powodu rodzice Geiera, mieszczanie jeleniogórscy, nadali mu właśnie imię Pankracy.

Święty Pankracy zginął jako młodzieniec. Został ścięty mieczem na arenie rzymskiej w czasach panowania cesarza Dioklecjana. Uważany jest za jednego z trzech, tzw. „zimowych ogrodników”. Jest patronem dzieci, rycerstwa i młodych sadzonek roślin ogrodowych. Jest stróżem przysięgi i mścicielem krzywoprzysięstwa.

W 1504 roku Pankracy Geier opuścił ukochane, rodzinne miasto i udał się do Italii na studia. Studiował w Padwie, w jednym z najlepszych uniwersytetów ówczesnego świata (uczelnię tę ukończył, m.in. Mikołaj Kopernik). We Włoszech, pod wpływem kwitnącego tam wówczas renesansu, przyjął przydomek łaciński „Vulturinus” („Sęp- sępowaty”).

W Padwie, z powodu tęsknoty za rodzinną ziemią, napisał po łacinie rymowany utwór - poemat będący Panegirykiem Śląska. W 611 wierszach ujął to, co czuł do ziemi ojczystej. Opisał piękno i bogactwo śląskiej ziemi. Scharakteryzował bardzo trafnie wiele miejsc i miejscowości, które znał osobiście lub z opowiadań.

Przedstawił 47 miast i miasteczek śląskich. W tym: Bolesławiec, Bolków, Kamienną Górę, Lubań, Lwówek Śląski, Zgorzelec i Jelenią Górę. To ostatnie miasto ujął w części „Laus Hirschbergae” („Pochwała Jeleniej Góry”). Słowa, które tam skreślił pokazują, że autor był „ówczesnym patriotą lokalnym”. Swoje rodzinne miasto ukazał jako ideał. Obraz Jeleniej Góry przedstawiony przez Pankracego Geiera (Vulturinusa) jest wyjątkowy i najpiękniejszy ze wszystkich powstałych w czasach renesansu. Nie bez przyczyny Geier miał też inny przydomek „Cervus montanus” (jeleniogórzanin).

Czytaj również

Najnowsze artykuły

Wykonanie serwisu: ABENGO