Jelenia Góra – Grabarów
Wyjeżdżając z Jeleniej Góry-Zabobrza drogą E 65 (krajowa 3) w kierunku Wrocławia, około 1 km od estakady, gdzie krzyżują się drogi Jelenia Góra-Wrocław z Jelenia Góra-Legnica po lewej stronie dwupasmowej drogi na Wrocław, na wzniesieniu Sośnia (450 m. n.p.m.) w rejonie Wzgórz Dziwiszowskich stoi metalowy Krzyż Milenijny o konstrukcji kratowej o wysokości 25 m i ponad 14 m rozpiętości ramion. Zbudowano go na przełomie 2001 i 2002 roku dla upamiętnienia Roku Jubileuszowego 2000. Obiekt wykonała firma Zbigniew Ładziński – Zakłady Metalowe, a w 2002 roku został poświęcony przez ówczesnego biskupa legnickiego ks. Tadeusza Rybaka. Krzyż waży ok 6 ton i wieczorem podświetlony jest przez specjalne reflektory. Od głównej drogi można do niego swobodnie dojść, a nawet podjechać bowiem prowadzi w to miejsce asfaltowa droga.
Na prawo od drogi E 65 teren opada w kierunku Bobru, nad którym leży dawna wieś Strupice (dzisiaj ul. Wiejska). Strupice – wieś położona na wysokości 350 m. n.p.m., powstała jeszcze w XII wieku. Leżała wzdłuż prawego brzegu Bobru. W 1485 roku została wykupiona przez Jelenią Górę, była jej własnością do momentu włączenia jej w granice miasta. W 1840 liczyła 150 domów. Na jej terenie funkcjonował kościół św. Jerzego, młyn, a następnie papiernia i zakłady drzewne.
Posuwając się wzdłuż drogi E 65 na wschód zbliżamy się do Grabarowa. Jeszcze przed nowo zbudowaną estakadą, po lewej stronie traktu płynie niewielki strumień Złotucha (dopływ prawobrzeżny Bobru). Jak wykazały badania terenowe, przeprowadzone w latach 60 XX wieku przez prof. Andrzeja Grodzickiego Złotucha jest rzeką złotonośną. Można w niej wypłukać drobiny złota. Nad ciekiem, na lewobrzeżnym brzegu Złotuchy, na niewielkim cyplu znajduje się najstarsze grodzisko wczesnosłowiańskie w tej części Dolnego Śląska. Przeprowadzone tam badania przez archeologów z Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze w latach 2001-2006 udowodniły, że nosi ono charakterystyczne cechy kultury wielkomorawskiej, a znalezione tam zabytki pozwalają datować je na VIII-IX wiek.
W Grabarach znajduje się drogowy węzeł komunikacyjny łączący drogę E 65 z ul. Wincentego Pola. Tu też do Bobru wpływa rzeka Radomierka. Most na Bobrze zasłynął w XVII wieku, tym, że podczas powodzi wyłowiono tu przy jego przęsłach kołyskę z żywym dzieckiem. Fakt ten odnotowany jest do dzisiaj na moście na stosownej tablicy.
Tereny wokół Grabarowa były zamieszkałe już w starożytności, o czym świadczą znaleziska archeologiczne z okolicy, pochodzące z neolitu po średniowiecze. Istniejąca tutaj od XIII wieku wieś była pierwszy raz wymieniona w 1369 roku. W 1479 roku została ona zakupiona przez jeleniogórskich mieszczan. Cały okoliczny teren bardzo ucierpiał podczas wielkiej powodzi w 1997 roku.
Na terenie miejscowości znajduje się Centrum Motoryzacyjne Citroën i Ligęza Opel.
Na południe od węzła komunikacyjnego między ul. W. Pola, terenem kolejowym i rzeką Bóbr znajduje się lotnisko trawiaste, wykorzystywane do celów rekreacyjnych i sportowych. Był to dawny XIX wieczny plac musztry, który w 1923 roku został przeznaczony na lotnisko. Pierwsze pokazy lotnicze odbyły się tutaj w 1926 roku. Od 1927 roku do końca lat 30-tych odbywały się stąd pasażerskie loty kursowe do Wrocławia, Gliwic, Zgorzelca i Berlina. Na lotnisku ustawiono jako pomnik samolot szkolny o napędzie odrzutowym TS-11 Iskra.
Na południowy - wschód od Grabarowa dominuje wzgórze Koziniec (462 m. n.p.m.). Wzniesienie to oddziela dolinę Bobru od doliny Radomierki. Znajduje się na nim niewielkie, kamienne zamczysko zwane dawniej Molken (Molkenhaus), którego mury obwodowe i pozostałości baszty widoczne były jeszcze w XIX wieku. Wg legendy twierdzę tę zbudował Bolesław Wysoki w XII wieku. W 1428 roku została ona spalona przez własną załogę aby nie dostała się w ręce husytów. Przeprowadzone tutaj badania archeologiczne przez z Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze, ujawniły, że ta niewielka obronna strażnica funkcjonowała w XIV/XV wieku.
U południowego i południowo – wschodniego stoku wzgórza leży się wieś Dąbrowica.
Dąbrowica gm. Mysłakowice, pow. karkonoski, to mała wieś leżąca między wzniesieniami Koziniec i Kopki (417 m. n.p.m.). Znajduje się tutaj Fabryka Papieru. Zakład założyli w 1837 roku jubiler Johann Edward Kiessling i aptekarz Friedrich Wilhelm Schlöffel, na miejscu dawnego młyna zbożowego Gruna. Dla pracowników rozwijającego się zakładu właściciele wznieśli osiedle mieszkaniowe. Fabryka była rozbudowywana w latach 60-tych XIX wieku przez nowego właściciela Rudolpha von Deckera. Zakład stał się największym producentem papieru na Śląsku. Wytwarzano w nim papier do pisania, do druku i na banknoty.. W 1927 roku firmę przekształcono w spółkę. W czasie II wojny światowej produkowano tutaj fałszywe dolary i funty.
W 1945 roku, po przejęciu zakładu przez władze polskie, jego dyrektorem był późniejszy działacz społeczny i kulturalny, oraz jeden z największych polskich marynistów Stanisław Bernatt.
Najcenniejszym zabytkiem Dąbrowicy jest pałac położony w północno – wschodniej części wsi. W XV wieku istniał tutaj dwór, który był przebudowywany i rozbudowywany przez kolejnych właścicieli: Hansa von Zedlitza, Nickela von Zedlitza, von Borovitzów, von Carwathów, von Frankenbergów, von Buschsów, Rothkirschów i von Rosenów.
W 1845 roku pałac zakupił współzałożyciel papierni J.E. Kiessling. W 1859 roku obiekt kupił następny właściciel papierni Rudolph Ludwig von Decker. W tym czasie obiekt po przebudowie nabrał stylu neogotyckiego. Ostatnim jego właścicielem (od 1917 roku) był Wolfgang Mitscher. Po 1945 roku do 1962 roku pałac był zamieszkały, a później opuszczony zaczął popadać w ruinę. Nowy obecny właściciel chce przywrócić mu dawny blask, a także odbudować otaczający go park. Pałac jest trzykondygnacyjną budowlą z wieżą.
W Dąbrowicy znajduje się też neogotycki kościół zbudowany w latach 1889-1900 przez R. Deckera, właściciela papierni. Była to pierwotnie świątynia ewangelicka, która stanęła na miejscu wcześniej wzniesionego tu grobowca Hansa Rudolpha Deckera, który wzniósł mu ojciec w 1896 roku (młody Decker zginał w wypadku na polowaniu). W 1945 roku kościół został przejęty przez ks. Tadeusza Kubika, pijara z Cieplic Śląskich Zdroju i stał się świątynią katolicką.
